Podnieś swoją wartość na rynku pracy – Naucz się krytycznie myśleć. 

Zabłyśnij na rozmowie rekrutacyjnej i pokaż umiejętność krytycznego myślenia. Być może pomyślałeś – Mnie to nie dotyczy, nie widziałem takich wymagań w ogłoszeniach o pracę. Zasmucę Cię nic bardziej mylnego – kompetencja ta wymagana jest na wielu stanowiskach i jest na drugim miejscu najbardziej pożądanych przez Pracodawców.

W tym artykule dowiesz się: 

• Czym jest umiejętność krytycznego myślenia i dlaczego jest to tak ważne dla Pracodawców,
• Czy możemy się tego nauczyć,
• Jak się przygotować do rozmowy o pracę, na której będzie sprawdzana ta zdolność,

Czym jest krytyczne myślenie? 

W pierwszym skojarzeniu może przywodzić na myśl krytykowanie, negatywną ocenę –nic z tego: idziemy zupełnie w innym kierunku. Określeń czym jest umiejętność krytycznego myślenie jest wiele wybrałam dla Ciebie najbardziej trafne charakterystyki:

• Analizowania faktów
• Umiejętność odróżnia faktów od opinii
• Umiejętność oceny faktów i ich łączenia
• Przewidywanie konsekwencji podejmowanych decyzji (negatywnych i pozytywnych)
• Powolne myślenie
• Kwestionowania tego co wiem, czyli szukanie nowych rozwiązań
• Umiejętność analizy wcześniejszych działań i oceny ich skuteczności

Podsumowując jeżeli potrafisz: przeanalizować informacje, które otrzymałeś, zdecydować co jest prawdą a co szumem komunikacyjnych na ich podstawie podjąć decyzję co do działania – uzasadnić, dlaczego właśnie tak myślisz, pokazać zarówno pozytywne jak i negatywne skutki działania – to jesteś osobą „krytycznie myślącą”. 

Dlaczego Krytyczne Myślenie  jest ważne dla pracodawców i dla kierowników zespołów? 

Myślenie jest podstawą podejmowania decyzji – Od tego jaką decyzję podejmiesz zależy jakie działania będą wdrożone. Działania jest podstawą rozwoju lub porażki wielu firm.

W skrócie Tak jak myślisz – Tak będziesz działał

Nikt nie chce zatrudniać pracowników, którzy działają na oślep, emocjonalnie podejmują decyzję nie zastanawiają się, dlaczego ona jest dobra lub zła. Decydują o działaniach w sposób mechaniczny, bo tak kiedyś zrobiono i tak jest dobrze. Takie schematyczne postępowanie często może przynieść wiele nieodwracalnych szkód, ponieważ zmieniały się okoliczności, fakty i tych nowych elementów już nie wzięto pod uwagę.

Dlatego bez względu na rodzaj stanowisk ta umiejętność jest bardzo istotna i pożądana. W Szczególności przyda się kierownikom i managerem, ale uważam, że każdy z nas będzie zapewne „bogatszy” jeżeli jego decyzje prywatne i zawodowe będą oparte o fakty i poddane analizie.

Umiejętność krytycznego myślenia daje szanse na rozwój organizacji.

„Szaleństwem jest robić wciąż to samo i oczekiwać różnych rezultatów” Albert Einstein.

Aby się rozwijać, zarówno Ty jak i organizacja powinna być otwarta na nowości, analizować otoczenie i dostosowywać się do nowych warunków i okoliczności.

Kompetencja  ta jest bezcenna i sprawdza się  w sytuacji, kiedy musimy podjąć szybką decyzję, mamy mało czasu i czujemy presję. Bywa wówczas, że  idziemy na skróty i podejmujemy działania oparte na sprawdzonych schematach i modelach myślowych. Łatwo wtedy o pomyłkę, dlatego bądź czujny i postaraj się zastosować rozwiązania, które proponuję poniżej.

Zabójstwem dla krytycznego myślenia jest: rutyna, powtarzanie schematów bez zastanowienia, uleganie własnym modelom myślowym, przytakiwanie zbył decyzjom. Warto mieć swoje zdanie warunek pokarz, jak je podjąłeś i obroń swój kierunek myślenia. 

Jak nauczyć się krytycznego myślenia i jak je praktykować ?  

• Wiedza jak wnioskujemy i podejmujemy decyzję
• Dwa proste ćwiczenia: refleksja i pytania uczącego się

Wiedza

Drabina wnioskowania to prosty schemat pokazujący jak przebiega proces myślenia i podejmowania decyzji. Jest ona bardzo często wykorzystywana w nauce o modelach myślowych, które mogą zniekształcać  naszą rzeczywistość. Modele myślowe opisałam w artykule Modele Myślowe – Podejmowanie decyzji Do którego Ciebie również zapraszam.   

Jak korzystać z drabiny wnioskowania: Zaczynamy od dołu i wspinamy się w całym procesie wnioskowania, aż do decyzji działam ( punkt 7)  

7. Przyjmuję pewne przekonania co do świata 

6. Przyjmuję działania oparte na przekonaniach 

5. Wyciągam wnioski 

4. Przyjmuje założenie oparte na znaczeniach

3. Nadaję im znaczenie 

2. Wybieram dane spośród tych które obserwując.

1. Obserwacja danych i zdarzeń 

Zwróć uwagę, iż 6 etapów naszego wnioskowania odbywa się w naszej głowie, tym samym jest niewidoczne dla nas i dla otoczenia. Poznanie tego procesu jest istotne  dla sprawdzenia czy dane na których się opieram  i podejmuję decyzje mają pokrycie w rzeczywistości, oraz czy jest to fakt czy być może moja opinia. 

Jak się zabezpieczyć co zrobić aby upewnić się, że mam ” dobre fakty” i moja decyzja jest przemyślana i obiektywna? Tym samym moje myślenie jest logiczne?  

Przygotowałam dla Ciebie dwa ćwiczenia, które w  tym pomogą: 

Ćwiczenie numer 1 

Refleksja to przysłowiowa „klatka STOP”. Jest to spowolnienie tego co się dzieje w naszych głowach – mogę to porównać do „amerykańskiego helo”.

Cel – Zatrzymać się w miejscu i zadać sobie trzy pytania. 

Pytanie 1: Jakie obserwowalne dane wspierają mój tok myślenia? 

                                  Pytanie 2: Czy inne osoby – odbierają to tak jak Ja? 

                                  Pytanie 3: Co osiągnę przez takie działanie?           

Ćwiczenie numer 2 

Pytania Uczącego

Zanim podejmiesz decyzję zadaj  listę pytań kontrolnych,  pochodzą one z doskonałej pozycji książkowej „Myślenie pytaniami”MYŚLENIE PYTANIAMI

      Przed podjęciem decyzji odpowiedź:  

 –  Co działa ? 

–  Za co jestem odpowiedzialny?

–  Jakie są fakty?

–  Jaki jest ogólny obraz sytuacji?

– Jaki mam wybór?

– Co jest w tym użytecznego?

– Czego mogę się spodziewać po tym działaniu? 

–  Co jest możliwe?

Według mnie są to wspaniałe, bardzo rozwijające pytania, które nie pozwolą Tobie działać rutynowo z drugiej strony mogą być gwarancją, że zanim zaczniesz działać – Zatrzymasz się na chwile i pomyślisz. 

Krytyczne Myślenie na rozmowie rekrutacyjnej

Pewnie spotkałeś się z dwoma rodzajami pytań podczas spotkania o pracę: 

• Behawioralne- zazwyczaj zaczyna się od słów Proszę wyobrazić sobie sytuację: Rekruter podaje konkretny przykład np. dzień przed podpisaniem umowy klient się rozmyślił i zrezygnował
• Sytuacyjne – zaczynające się zazwyczaj od słów: Proszę opisać sytuację, w której……. i podawany jest przykład.np.proszę opisać sytuację z klientem, która była dla Pana najtrudniejsza

W obu tych przypadkach sprawdzana jest umiejętność krytycznego myślenia. Rodzaj przykładu będzie zależał od stanowiska i branży, na które aplikujesz – ale mam dobrą wiadomość. W oby przypadkach możesz odpowiedzieć wg tego samego schematu. 

Twoja odpowiedź w 4 krokach

Treningowo przyjmijmy, że otrzymasz pytanie: dzień przed podpisaniem umowy klient się rozmyślił i zrezygnował z kontraktu ? 

Jak odpowiadasz:

1. Zebrałem informację (zadzwoniłem do klienta i poprosiłem o wyjaśnienie z jakiego powodu podjął taką decyzję: co miało na nią wpływ: cena, jakość obsługi – sprawdzasz parametry i szukasz informacji Dlaczego ? – załóżmy, że klient uznał, że cena jest zbyt wysoka.
2. Oceniałem fakty (mając już te dane oceniłem sytuację: jeżeli zdecydujemy się obniżyć cenę to nie zarobimy wystarczająco dużo i transakcja będzie nie rentowna, jeżeli jednak klient nie podpisze tej umowy możemy w przyszłości stracić możliwość sprzedaży innych produktów) – pokazujesz własną analizę co rozważasz.
3. Zapytałam o zdanie zespół roboczy (przedstawiłem sytuację moje zespołowi, aby zebrać ich opinie na ten temat) Zbierasz opinię od innych i porównujesz fakty.  
4. Na podstawie wszystkich danych podjąłem taką decyzję (przedstawiasz jaką decyzję podjąłeś i ją krótko uzasadniasz).

Co jest najważniejsze w tym  modelu? Tok logicznego myślenia – Na rozmowie o pracę istotne jest  abyś potrafił pokazać, jak rozwiążesz problem i jak podejmujesz decyzję. Czy ona była prawidłowa czy nie – nie ma w tej konkretnej sytuacji znaczenia. Zawsze, jeżeli będziesz odpowiadał wg takiego schematu zyskasz przychylność i zrozumienie – Rekruter doceni i zobaczy Twoją kreatywność i logikę myślenia.

Jeżeli jesteś Managera, który akurat rekrutuje do swojego zespołu zachęcam by w rozmowie znalazły się takie pytania, pozwolą  Tobie sprawdzić kandydata jak się zachował lub by się zachował mając do rozwiązania problem. 

Na koniec: Najgorsza odpowiedź jaką można udzielić – to powołać się na stare sposoby działania: Zawsze tak robimy w takich sytuacjach, zrobiłem tak jak zazwyczaj, będzie to świadczyło o tym, że kierujesz się utartymi ścieżkami działania i nie bierzesz pod uwagę zmieniających się okoliczności.

Dlatego warto zawsze pokazywać swój tok myślowy 😊

Zakończenie: Mam nadzieję, że przybliżyłam Tobie tę kompetencje niezwykle przydatną w życiu zawodowym i osobistym. Dobre decyzję są fundamentem dobrych działań. Czasami szybkie działanie nie zawsze jest najlepsze, daj sobie szanse na znalezienie nowego rozwiązania. 

Masz więcej pytań – czujesz niedosyt – zapraszam na konsultacje dla managerów, kierowników oraz Dla osób zainteresowanych tematyką  rozmów rekrutacyjnych  i  coachingu kariery. 

Umów się na spotkanie – wybierz dogodny termin i temat, który Ciebie interesuje.  Jeżeli masz pytania zapraszam do kontaktu kontakt/formularz

Baza Wiedzy 

JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO ROZMOWY O PRACĘ?

Modele Myślowe – Podejmowanie decyzji

” MYŚLENIE PYTANIAMI ” ADAMS MARILEE

PIĄTA DYSCYPLINA – MATERIAŁY DLA PRAKTYKA

Opracowanie
Doradca zawodowy Hanna Mańczak-Jankiewicz